Star Wars filmlerini izlerken gördüklerimiz daima bir buz dağının görünen kısmı gibidir. Filmler esnasında mütemadiyen, filmde görünmeyen gezegenlerin, canlı türlerinin, karakterlerin ve diğer olguların isimleri geçer. Bunların kimi aslında o sahne için uydurulmuş isimlerken, kimi ise senaryo taslağının bazı versiyonlarında yazılıp, daha sonra filme alınmamış ya da alınıp kesilmiş sahnelerin eserleridir.

Bu isimlerin birçoğu, önce genişletilmiş evren (bunda böyle EU olarak geçecektir) materyali ile (kitap, çizgi roman ve oyun), daha sonra ön üçleme ve son olarak da çizgi filmler ile vücut buldu ve Star Wars literatürüne kazandırıldı. Bugün geeklerarası bir Star Wars tartışması vuku bulurken, filmleri sadece 1-2 kez izlemiş bir izleyiciye yabancı bir dil konuşuluyormuş gibi gelebilir. Bunun nedeni Star Wars’un artık diğer bilim kurgu kültüründen de hariç, kendi jargonunun oluşmuş olmasıdır. Ve bu yazıda işte bu jargonu bir miktar deşifre ederek hap haline getirip vermek niyetindeyim. Bu yüzden maddeleri olabildiğince kısa tutacağım ve fazla detaya inmeyeceğim.

Malumunuz, Lucas Films Disney tarafından satın alındığında ilk iş, EU’ün film ve çizgi filmlere yansımamış olan tüm kısımlarının Legends (Efsaneler) başlığı altında paketlenip rafa kaldırılması olmuştur. Film ve çizgi film içeriği ise “canon” (değişmez, kaide ya da varsayılan gerçeklik gibi bir anlama geliyor) olarak adlandırılıyor. Büyük oranda mecburiyetten yapılan bu hareketin ardından Star Wars’un çizgi roman haklarının devrolduğu Marvel, eski çizgi romanları da artık Legends başlığı altında basıyor ve yeni çizgi romanlar (ve birkaç roman) yeni canon kabul ediliyor. Ben aşağıda bu Efsaneler kategorisinde kalan kısmın yalnızca en önemli terimlerine değineceğim, çünkü gerisi bir derya.

ABY/BBY

After/Before Battle of Yavin’in (Yavin savaşı sonrası/öncesi) kısaltmasıdır. İlk film olan Bölüm 4’te Ölüm Yıldızının yok edilmesi ile son bulan Yavin savaşının milat olarak kabul edildiği hayali bir takvime göre Dünya yılıyla hemen hemen aynı olan Coruscant yılı ile işlenir. Film ya da diğer materyalde geçmeyen bu kısaltma, öykülerin kronolojisini oturtmak için haricen kullanılmaktadır.

AT (All Terrain)

Star Wars evreninde kullanılan çoğu yer aracının tekerlekli değil ya hovercraft tarzı havada süzülen, ya da ayaklı olduğunu görmekteyiz. Bunun açılımı şudur: Dünyamızda ulaşımın ana platformunu oluşturan “yol” kavramını Lucas çok ilkel bulmaktadır ve yaya yolları hariç filmlerde hiç kullanmamaktadır. Özellikle enerji teknolojisinin son derece gelişmiş olduğu varsayımı (ki Star Wars film evreni bütünüyle bu varsayım üzerine kuruludur, genellikle yakıt, pil, akü gibi kelimeler kullanılmaz) ile popülasyonun yoğun olduğu Coruscant gibi gezegenler zaten uçan arabaları kullanmakta, düşük nüfuslu Tattooine ya da Hoth gibi gezegenlerde ise bireysel ulaşım süzülen taşıtlarla çözülmektedir. Bu yol yokluğu, ağır savaş makinelerini ise (bazı ististanalar hariç) ayaklı şekilde tasarlanmaya itmiştir. Star Wars evreninde ayaklı savaş araçlarının tümü AT (Arazi Tipi olarak da Türkçeleştirilebilir) ön ekini almaktadır. Aslında mantıksal temelleri olan bu seçim, aynı zamanda Star Wars’a özel görsel bir tarz da oluşturmuştur. Bildiğim kadarıyla bir filmde ilk “mecha” kullanımı da 1980’de Empire Strikes Back ile gerçekleşir.

Bothan

Bölüm 6’da ikinci ölüm yıldızının planlarını büyük kayıplar vererek çalan casuslar. Filmlerde orijinleri belirtilmemektedir ancak EU’e göre Bothanlar casuslukları ile meşhur keçi adamlardır. Yeni canondaki kabul henüz bilinmemektedir.