Pan’ın Labirenti: Acımasız Dünyada Yetişkin Masalları Anlatmak

Ofelia Pan’dan belirli görevler alır ve her görev sonrası krallığına bir adım daha yaklaşır. Bir ağacı rahat bırakmayan dev kurbağadan tutun, çocuk avcısı bu absürt canavarın sofrasından asla bir şey yememeye çalışmaya kadar. Üstelik bu görevleri yaparken Vidal ve annesine yakalanmadan her şeyi sessizce halletmek işin en zor kısmıdır. Ofelia hasta annesi ve faşist Vidal arasında yalnızlığını sürdürürken evin hizmetlisi Mercedes onun en büyük yardımcısı olur. Bir abla, anne ve gözetmen havasındaki Mercedes belki de filmin en kilit karakteridir. Savaş ortamındaki faşist anlayışa karşı muhbirlik yapan Mercedes, rejime karşı gelen devrimci/anarşist grubun liderlerinden birinin kız kardeşidir. Vidal’in planları, çiftliğe gelen yine kendisi gibi muhbir olan doktordan ilaç alıp devrimcilere sağlık yardımında bulunan Mercedes bu hayali/fantastik savaş ortamına gerçekliği katan karakter görevindedir.

pan2

Savaşta Çocuk Olmak

Hayat Güzeldir filminde baba, yaşadıkları ortamın bir savaş değil oyun olduğunu çocuğuna inandırmaya çalışır. Olabildiğince pozitif olmaya çalışan baba figürü ile beraber savaşın çocuk için ne kadar anlamsız ve saçma olduğu yüzümüze çarptırılır. Diğer tüm savaş filmlerine kıyasla Hayat Güzeldir de tıpkı Pan gibi çocuk üzerinden gider. Tek bir farkla, Pan çok daha karanlık, vahşi ve yalnızlığı ile bizlere yansırken Hayat Güzeldir’de bir nebze olsun gülebiliriz. Peki bu kıyası neden yaptım ? Çünkü savaş filmlerinde genel olarak olay bir şekilde yetişkinlere bağlanır ancak Pan’da durum tam tersidir. Sizlere saf, hayal gücü yüksek bir çocuk üzerinden tıpkı Del Toro’nun önceki filmi Şeytanın Belkemiğinde olduğu gibi ”Savaştaki Çocuk” bizlere sunulur. Yapım aşamasında görsel efektlerin minimum kullanıldığını söylemiştik. Leziz sofradaki çocuk katili, Pan ve bazı periler makyaj ve kostümle yapılarak olayların gerçekliği ve masalın dünyadaki karşılığı bizlere en net haliyle sunulur.

Ofelia’nın yalnızlığı içinde annesi kendisini yatağa atan hastalıklar ve hamileliği ile en sonunda erkek evladını doğurur. Kanlar içinde ve gözleri kapalı, Ofelia’yı yalnızlığa bırakarak. Vidal amacına ulaşır. Erkek evladı sonunda yanındadır, her komutan gibi o da oğlunu kendi memleketinde yetiştirecek ve bu kötücül dünyaya kendisi gibi kötü bir birey kazandıracaktı.

Ofelia rolünü canlandıran Ivana Baquero

Ofelia rolünü canlandıran Ivana Baquero

Pan’ın Labirenti çoğu kişi tarafından gelmiş geçmiş en iyi fantastik filmler arasında gösterilir hatta o kadar ki filmi Yüzüklerin Efendisi ile aynı kefeye koyacak kadar kutsal sayarlar. Nedir bu filmin büyüsü? Başından beri görevler, masallar, periler ve devrim hareketleriyle bu eseri eşsiz kılan neydi? Gerçekliği. Pan’ın Labirenti bizlere savaş ortamını tüm çıplaklığı ile hiç utanmadan sunuyor. Bülbülü Öldürmek ve Babam ve Oğlum ne kadar sert, ne kadar çocuk gözünden kötülüğü gösteriyorsa Pan tüm bunları toplayıp sizlere bir yetişkin masalı sunuyor. Faşist rejimde Komutan Vidal dünyanın kötülüğünü simgelerken Ofelia kaybeden halkı, Mercedes özgürlükçü ruhu ve Ofelia’nın annesi de savaşın yıkımlarını üzerinde taşıyan bir kurban görevini yerine getirir. Pan her yönüyle bir şaheser. IMDB Top 250 listesi, Roger Ebert, Oscar, İspanya’da yaptığı gişe rekoru ve elbette filmin zirvelerinden olan besteci Javiel Navarrete’nin şahane müzikleriyle sinema tarihinde yeri zor doldurulabilecek bir eser.

“Kayıtsız şartsız emirlere uymak yalnızca sizin gibi insanların yapabileceği bir şeydir komutan.”

Yorumlar