Geek Terminoloji: Shovelware Nedir?

Son zamanlarda oyun videoları izliyor, oyunlarla, özellikle indie stüdyolarla ilgileniyorsanız mutlaka Shovelware terimi ile karşılaşmışsınızdır. Dandik dundik oyunları kast eden bu terim, tam olarak ne? Tüm dandik oyunlar Shovelware midir?

Ağzına Kürekle Vurulasıcalar

Terimin ilk kullanıldığı zamanlarla şu anki kullanımı biraz farklı. Anlatayım:

1990’ların başında CD-ROM’lar çıkmaya başlamıştı. Bilgisayar dergilerinin yanında CD’ler verilir, bunun içinde 100 değişik oyun filan olurdu. Türkiye’ye 90’ların sonunda gelen bu mantık, yabancı ülkelerde çok daha erken başlamıştı.

Çoğu demo içerik olan bu CD’lerin içindekiler genelde düzgün de çalışmazdı. Çoluk çocuk olarak içinde yığınla oyun olan CD’ler bize süper şeyler gibi gelse de, çocuk değilseniz işinize yaramayan bir yığın CD yüzünden bir süre sonra ortalık iyice kalabalık olabilirdi. Ayrıca, aşağı yukarı her derginin her ay, yine aşağı yukarı aynı programları az değiştirerek verdiğini düşünün. Aynı dandik oyunun yüklü olduğu 30 tane CD kimseye lazım değil. Bu yüzden “CD’ye kürekle oyun yüklemişler” manasına gelecek şekilde shovelware dediler. (Freeware, shareware kelimeleri üzerinden oyun etmiş çakallar.)

Ülkemizde, çoğu şeyde olduğu gibi bu çeşit terimler de iş işten geçtikten sonra biliniyor. O yüzden normal bir şeymiş gibi baya uzun süre bunlar satıldı. Saçma ve ayıp bir şey olduğunu, para kazanmak için böyle ali cengiz oyunlarına gerek olmadığını öğrenemeden bilgisayar dergiciliği bitti. En son “ŞU KADAR OYUN KEYİ!!! YANINA DA HİÇ OYNAMADIĞINIZ OYUNLARDA BONUS PARA!!!” diye abdik gubidik oyun keyleri dağıtarak yöntemi devam ettiriyorlardı.

Nintendo Wii’nin sonunu shovelware’ler getirdi diyebiliriz.

Parlak ve Yeni Kürekler

Shovelware, program ve oyun dağıtımı dijitalleşince farklı bir anlama kavuştu. Özellikle asset store’lar ve visual programming ile kodlama yapmadan oyun yapma imkanları çıktığından beri; internetten grafik satın alıp, hazır kodların üzerine atıp, yılda 200 oyun filan çıkaran firmalar türedi.

Shovelware artık, Steam kartları gibi ya da oyunu az platformlardan yürüyüp bir şekilde para kazanmayı amaçlayarak oraya kırk tane oyun çıkarmak gibi hareketleri ifade ediyor. Çoğu oyun bile sayılmayacak, Steam’i ve kullanıcıları kazıklamak dışında bir halta yaramayan şeyler shovelware.

Tabi bunda, tüm kalite kontrolü ya algoritmalara bırakan ya da komple salıp giden Steam gibi platformların suçu çok. Aynı zamanda oyuncuları sisteme daha iyi katabilmek ve daha çok para kazanmak için ürettikleri steam card gibi şeyler de shovelware sistemini iyice destekliyor.

Bu konuda resmen ders olarak okutulması gereken yer, Nintendo Wii’dir. Wii için üretilen dandik oyunlar öyle bir seviyeye geldiler ki, bir noktada artık Wii çekiciliğini yitirdi. İnşallah Nintendo Switch’te aynı hataya düşmezler.

Hangisi Kürek, Hangisi Kazma?

Ortalıkta programlama öğrencilerinin filan derste öğrendikleriyle yaptığı, harçlık biriktirip sağa sola koymayı başardığı (Steam’e oyun koymak 100 dolares) oyunlar da dönüyor. Bunlar kürek mi? Değil. Bunlar, yol yordam öğrenene kadar kazmalık yapan gencoların işleri. Belki ekmek çıkar umuduyla uğraşmaları shovelware yapmıyor onları.

Shovelware olması için, mevcut sistemin açıklarının kullanılması ve para kazanmak için suistimal edilmesi lazım. Hatta bu herifler normalde yaptıklarının yanlış olduğunu o kadar iyi bilirler ki, örneğin Steam yüzlerce oyunu olan bir firmayı yasakladığında itiraz dahi etmezler. İşte bunlar kürektir.

Durumun vehametini şöyle ifade edeyim: Shadow: Treachery cannot be tolerated isimli oyun, shovelware’likte o kadar ileri gitmiş ki, oyun yayınlandığında üreticisi dosyaları koymayı unutmuş. Oyunu alırsan gelen klasör boşmuş. Heriflerin oyun sektörünü ve oyuncuları ne kadar umursadığına çok güzel bir örnek.

Shovelware kavramının kralıyla tanışın!

I’ll Do You One Better; Why is KÜREK?

Peki binlerce shovelware varken Valve/Steam ve diğer platformlar buna neden el atmıyor? Bu sorunun cevabı karışık.

Belki bilmiyorsunuzdur ama Valve/Steam sistemlerini kullanarak kumar oynatanlara da bir şey yapmıyor. Çok sıkıştıklarında göstermelik birkaç hareket dışında yıllardır kanser gibi büyüyen sorunları göz ardı edip duruyorlar. Çünkü bu Steam Trading Card olayından muazzam paralar kazanıyorlar. Özellikle indirim zamanları günde yüz bin dolardan fazla, sadece kendi uydurdukları ve oyunla alakası olmayan bu kartlardan para kazanıyorlar. Bu kartlar her el değiştirdiğinde tekrardan para kazanıyorlar. Bu yüzden kart üretip satmak ve bunlar üzerinden kumar oynatmak gibi abidik gubidik yöntemler Valve’a para getirdiği müddetçe çözümü zor.

Aynı zamanda steam, başka platformlardaki oyun satışlarını da kontrol edebilmek için yapımcılara istedikleri kadar oyun anahtarı üretme imkanı veriyor. Başka siteden satsanız bile ve Valve para kazanmasa bile sadece oyuncuların Steam üzerinde yer alması için böyle bir yöntem uyguluyor. Bu da, yapımcıların istedikleri kadar anahtar üretip, botlarla kendi uydurma oyunlarından kart üretmesine, bunları satıp para kazanmasına yol açıyor. Tabii, aynı zamanda Valve’ın da.

Küreği Yenmek

Shovelware’den kurtulmak kolay değil. Eskiden oyun alınan siteleri ya da Steam’i filan gezenler hatırlar; indirim zamanları büyük bir heyecan oluyordu. Onun kalmayışının sebebi, yeni oyunlara fırsat bulamayışımız. Gerçekten iyi bir mesai harcamadıktan sonra güzel yeni oyunlar bulmak çok zor. Sorunun kendisini çözmek ise, bir çeşit kalite kontrol sistemi getirmek zorunda olan Valve gibi yayıncı firmalarda.

AAA oyunların hangisinin iyi olduğu zaten hemen ortaya çıkıyor. Indie oyunlarda ise hangisinin iyi olduğu konusunda elimizde Youtube var. Özellikle işi indie oyun incelemek olan kanalları takibe alarak bir çok güzel oyunla karşılaşabiliriz. Steam kendini toplayana kadar zaten bundan başka çaremiz de yok.

Şimdilik kürekle oyun atma konusunda söyleyeceklerim bunlar. Yorumlara shovelware hakkında değil de, pek değeri bilinmediğini düşündüğümüz indie oyunları yazalım. Böylece kanseri büyütmek yerine birbirimize yardımcı olalım. Olmaz mı?

Bu yazı, "Geek Terminoloji" adlı yazı dizimizin bir parçasıdır.

Yorumlar