Merchants & Marauders – Karayiplerde Korsanlık Zamanı! ya da Ticaret…
“Ufukta kara bayrak göründü, rüzgarı arkalarına almışlar, limana yetişemeyeceğiz, topları doldurun!!” Merchants & Marauders Karayiplerde kanunsuzluğun kol gezdiği dönemde maceralara atılma ve şöhretimizi şöhret katma oyunu. Mekanımız Karayiplerin turkuaz suları, tarih 1400’leri gösteriyor ve genç bir kaptanla tehlikelere yelken açıyoruz. Merchants & Marauders’da aynı oyunun isminden de anlayabileceğiniz üzere tüccar veya korsan olarak oynayabiliyoruz. Hatta kariyerinize tüccar olarak başlayıp bir noktada karar değiştirip siyahları çekip 7 denizlerin terörü de olabiliyorsunuz. Paşa gönlünüz Karayiplerde nasıl gezmek istiyorsa, o şekilde maceralara kendinizi atabilirsiniz anlayacağınız. Klasik bir bilgisayar oyunu olan “Sid Meiers’ Pirates”ın masaüstü oyun versiyonu olsa böyle olurdu herhalde. Oyun Z-Man Games tarafından dağıtılıyor, tasarımcıları da Kasper Aagaard ve Christian Marcussen. 4 kişiye kadar oynanabiliyor, başına oturunca 3 saatten önce kalkmak pek kolay değil.
Merchants & Marauders, farklı oyuncu özellikleri, aksiyon puanı ile hareket etme, harita üzerinde hareket etme, toplama ve teslimat yapma, zar ile sonuç belirleme mekaniklerini kullanıyor. Yaptığınız faaliyetlerle itibarınızı arttırıyorsunuz, 10 tane itibar puanını ilk toplayan oyuncu oyunu kazanıyor. En başta belirttiğim gibi iki tane ana kariyer yolu var. Ticaret ve korsanlık, ama sonradan gelişen koşullara ve canınızın nasıl çektiğine bağlı olarak kariyer de değiştirebiliyorsunuz. Ticaretten korsanlığa dönmek nispeten kolay, kara sancağı çekip sağı solu yağmalamaya başlayabilirsiniz. Buna karşılık tövbe edip başınıza konulmuş ödüllerden azat edilmek daha zahmetli, ama mümkünatı var. Oyunun getirdiği ilginç bir yaklaşım tek bir kaptana bağlanmamak yönünde, bir aileyi veya şirketi yönetiyormuşsunuz gibi düşünmek lazım, zira kaptanı kaybetmek, fena olmakla beraber, oyunu bitirmiyor kesinlikle. Kariyer değişikliği düşünüyorsanız da, bir kaptanı emekli edip yolunuza genç ve dinamik yeni bir kaptanla devam edebilirsiniz.
Puan topluyoruz dedik; bu puanları, ses getiren yağmalar yaparak, revaçta olan ticari ürünleri ihtiyaç sahibi limanlara taşıyarak, diğer gemileri batırarak, Karayiplerde dolaşan dedikoduların peşine düşüp aslı astarı olup olmadığını anlayarak, geminizi geliştirerek, topladığınız görevleri tamamlayarak ve elbette hazinenizi büyütüp dillere destan hale getirerek toplayabilirsiniz. Her tur çektiğiniz Karayiplerde hal ve gidiş kartları oyuna sürekli yeni dinamikler getiriyor, fırtına çıkabiliyor, kıtlık olabiliyor, Kraliyet donanmaları korsanları avlamak için savaş gemileri gönderebiliyor (benzer şekilde korsanlar da peydah olabiliyor), ülkeler birbirine savaş açabiliyor (savaşta olduğunuz milletlerin limanlarına giremiyorsunuz), vs, vs… Oyundaki gemi savaşı mekaniği sade ve zevkli düzenlenmiş, bol zarlı olduğu için çok da heyecanlı oluyor. Geminize alacağınız yükseltmelerle zar varyansını dizginleyebilyorsunuz.
Oyunun bileşen kalitesi “göz dolduruyor” mertebesinde. Kullanabildiğiniz her farklı tip gemi için farklı küçük yelkenli modelleri, rengarenk Karayip haritası, altınlarınızı gözlerden ırak tutmak için kullandığınız hazine sandığı, ihtiyaç duyduğunuz tüm özellikleri sergileyen gemi şeklindeki oyuncu tepsisi filan derken hemen havaya giriyorsunuz. Papağan, göz bandı, takma bacak ve kanca çıkmıyor sadece, onları da gönlünüzce tamamlayabilirsiniz.
Merchants & Marauders kuralları kolay ve sade olan bir oyun değil, deneyimli olmayan kutu oyunu meraklılarına öneremem. Takip etmeniz gereken birçok kural var, buna karşılık kurallar ile denizlerde maceracılık ruhu çok uyumlu, yapmanız gerekenler doğal akıyor. Hamleleriniz çok değerli, yaptığınız tercihlerin uzun dönemli etkilerini hissediyorsunuz. Oyunun tablası ise oldukça detaylı ve kapsamlı, masada ne oluyor, ne bitiyor düzenli analiz etmeniz ve hamle seçim sürecine tahlillerinizi dahil etmeniz gerekiyor. Eğer rüzgar eklentisini kullanıyorsunuz rotanızı değişen rüzgar ve fırtına konumuna göre de gözden geçirmelisiniz. Ayrıca rakiplerinizin ne işler peşinde olduğunu dikkatlice izleyip, yeri geldikçe kendilerine müdahale etmelisiniz.
Merchants & Marauders ile ilgili sıkça dile getirilen bir eleştiri oyunda ticaret kariyerinin, korsanlık kariyerine göre daha kolay olduğu yönünde. İlk birkaç oyunumuzda biz de benzer bir hisse kapıldık. Ticaret kariyerinin mekanikleri gerçekten korsanlığa nazaran daha az riskli ve çetrefilsiz. Liman liman gezip başka limanlarda revaçta olan ürünleri ucuza alıp ihtiyaç duyanlara pahalıya satarak hem para hem de itibar puanı kazanarak ilerliyorsunuz. Eğer diğer oyuncular sizi rahat bırakırlarsa, hızla büyüttüğünüz servetiniz ve alım satımdan kazandığınız itibar puanları ile zafere doğru giden yol çok açık. Buna karşılık korsan olunca belirsizlikler daha fazla. Özellikle de gözetleme (scouting) mekaniğinin zaman zaman çalışmaması, şanssız kart çekimlerinde tüccar diye saldırdığınız geminin Kaptan Nemo çıkarak geminizi hacamat edebilmesi gibi sebeplerle kariyerinizin özellikle başı, daha problemli oluyor. Korsanlar kendi dertleri ile uğraşırken veya kıyamadıkları için tüccar oyuncuları başı boş bırakırlarsa, tüccarlar hızla fark açabiliyorlar. Korsanlık kariyerini desteklemek için şu üç ilave kuralı kullanarak oynamanızı tavsiye ederim:
- Başta kaptan seçiminde iki kart çekip oynamak istediğiniz oyun tarzına uygun olanı tercih etmek. (Böylece korsan oynamak istiyorsanız seyrüsefer ve gözetleme yeteneği yüksek bir karakter bulma ihtimaliniz artıyor);
- Oynama sırasını her tur rastgele belirlemek (ticaret gemilerinin oyunun akışını baştan hesaplayıp risksiz seyirler yapmasının önüne geçiliyor); ve
- Başka bir gemi sizin olduğunuz bölgeye girdiğinde, sizin turunuz olmasa bile Gözetleme (scouting) hamlesi yapıp yağmalayabilmek.
Merchants & Marauders hakkında konuşurken Seas of Glory isimli eklenti paketinden bahsetmemek büyük eksiklik olur, çünkü bence bu oyun eklenti paketi ile beraber alınmalı ve oynanmalı. Seas of Glory içinde 14 tane modül var. Bunları gönlünüze göre tane tane veya hepsini bir seferde olacak şekilde ekleyebiliyorsunuz. Bu modüllerin bazları ek kurallar getirirken bazıları sadece oyunda mevcut olan seçenekleri arttırıyor. Seçenek arttıran modülleri; daha fazla kaptan, görev, gemi modifikasyonu, dedikodular, yeni gemiler vs oyunu ilk defa oynarken bile düşünmeden ekleyebileceğiniz (ve bence eklemeniz gereken) cinsten modüller. Buna karşılık oyunun kurallarını biraz değiştiren modüller daha da renkli seçenekler getiriyor.
Mesela rüzgar yönü rota tercihlerinizi etkilerken, rüzgar göre gezinen fırtına geminize zarar veriyor. Haritada uğranabilecek yeni yerler ekleyen modül ile hareket seçenekleriniz artarken, kaçak mallar ticarete can vermeye yardımcı oluyor. Tayfalarınızın mutluluğu, size iyilik borçlu olanlar, şu bu derken oyun gerçekten çok renkleniyor. Bazı oyunların eklenti paketleri bir tat, bir doku tadından oluyor ama başta da söylediğim gibi Seas of Glory, sonunda tüm modülleri kullanmasanız bile, Merchants & Marauders işine girecekseniz mutlaka almanız gereken bir eklenti, oyunu çok çok daha iyi hale getiriyor.
Merchants and Maraduers kutu oyunu dünyasındaki türlü korsan oyunları arasında gemimize atlayıp Karayipleri birbirine katmayı en kapsamlı şekilde simüle edenlerden bir tanesi. Merchants & Marauders her oyuncunun hikayesini yazmasına izin verdiği için gönlümüzü çok kazandı, her oynadığımızda ortaya çıkan rastgele olaylar ve bunlara yönelik yaptığınız tercihler bir kısa öykü senaryosu yazdırıyor insana, sonradan da maceralarınızı uzun uzun (ve her anlattığınızda daha da ballandırarak) anlatabiliyorsunuz elbette. Oyunun mekanikleri ve puan toplamak için yaptıklarınız da destan yazma hissine güzel hizmet ediyor. Oyunun oynanışı ve değerlendirilmesi ile ilgili bu videoyu da tavsiye ederim, gözünüzde daha iyi canlanması için. Korsan temasından hoşlanan oyuncuların kaçırmak istemeyeceğini ve detaylı strateji oyunu meraklılarının da beğeneceğini düşünüyorum.