Büyü ve Bilim Üzerine Altıncı Bir Deneme

Deli buda Sam’in iblislerin efendisi ile kumar oynadığını gören maymun Tak, gecenin tanrıçası Ratri’nin sarayına döndü ve ölümün tanrısı Yama’ya akıl danıştı. Bu yazı dizimizin altıncı deneme’sindeyiz.

“…
Yama, sol elinde bir bardak budda’nın şarabı, sağ elinde de yarısı dolu sürahi ile oturduğu koltuğa yaslandı. Tak “O zaman bu Raltariki dedikleri hakikaten iblis he mi?” dedi. Yama, “Evet ve hayır” diye cevapladı, “Eğer ‘iblis’ derken üstün güçlü, uzun ömürlü, geçici olarak her şekle girebilen, kötücül ve doğaüstü bir yaratığı kastediyorsan, cevabım hayır. Bu genel kabul gören tanım bir noktada hatalıdır” “Haa, O ne ola ki?” “O doğaüstü bir yaratık değil.” “Buna rağmen diğer her şey?” “Evet” ” Üstün güçlü, uzun ömürlü, kafasına göre her şekle girebilen ve kötücül olduğu sürece, doğaüstü olması veya olmaması ne farkeder?” “Ama bak bu çok farkeder. Bu, bilinmeyen ve bilinemez, bilim ve fantazi arasındaki esas  farktır. Pusulanın dört yönü; mantık, bilgi, bilgelik ve bilinmezlik olsun. Bazı insanlar son yön karşısında boyun eğer. Bazıları o yönde inadına bastırır. Son yön karşısında boyun eğmek, diğer üçünün de izini kaybetmektir. Bilinmezliği kabul edebilirim, ama asla bilinemezliği kabul edemem. Bu son yönde eğilen adam ya azizdir ya da aptaldır. İkisine de ihiyacım yok.”
…” *

indra

Tarih boyunca yazar ve entellektüeller mevzu hakkında çok güzel ve derin laflar ettiler. Lakin beni en çok etkileyen, Roger Zelazny’nin yukarıda çevirdiğim diyaloğu oldu. Lord of Light tam bir hazine sandığıdır. Büyü ve bilim, din ve toplum, sosyal bilimler ve ekonomi gibi karşıtlıkların yapaylığını çok güzel gösterir.

Bilimkurgu ve Fantazikurgu her zaman iki farklı tür değildi. Pulp çağının başından 60’lı yılların altın çağının sonuna kadar bilimkurgu ve fantazi kurgu aslında aynı türdü. Hatta Lovecraft ve Howard’ın mektup arkadaşlıkları sonucunda, Conan ve Cthulhu kurgu dünyaları birleşmişti.

*Aşırı eski oyunlar hakkında spoiler var!*

İlk Might and Magic oyununda meta hikaye, kılıçlı büyülü gezen bir grup maceracının arıza yapmış bir uzay gemisi bulması ve mürettebat ile konuşmasıyla başlar. Olaylar gelişir ve içinde yaşadıkları dünyanın, aslında bir galaktik imparatorluğun parçası olduğunu ama ezelden beri devam eden bir (uzay) kolonizasyonu savaşı yüzünden taşıma altyapısı çöktüğü için, gezegenlerinin barbarlaştığını öğrenirler. Bu hikaye HoMM III’ün ilk ek paketine kadar işlenir ama yeni nesil mal fanların “FANTAZİMİZE BİLİM SOKMAYIN” gerizekalılığı yüzünden terk edilir.

Bu yazı, "Büyü ve Bilim Üzerine Denemeler" adlı yazı dizimizin bir parçasıdır.

Yorumlar